 |
 |
 |
 |
 |
|
|
|
|
|
Ödev-Ders
»
Türk Edebiyatı » Hürriyet Kasidesi |
|
|
Hürriyet Kasidesi Mefîlün / Mefîlün / Mefîlün / Mefîlün 1. Görüp ahkm-ı asrı münharif sıdk u selmetten Çekildik izzet ü ikbal ile bb-ı hükÖ»metten 1. Çağın yöneticilerini doğruluk ve güvenlikten uzaklaşmış görüp şerefle ve mutlulukla hükümet kapısından ayrıldık. 2. Usanmaz kendini insan bilenler halka hizmetten Mürüvvet-mend olan, mazlÖ»ma el çekmez inetten 2. Kendini insan bilenler, halka hizmetten usanmaz; mert olanlar, mazlÖ»mlara yardımdan el çekmez. 3. Hakîr olduysa millet, önına noksan gelir sanma Yere düşmekle cevher, skıt olmaz kadr-ü kıymetten 3. Millet, hkîr olduysa önına noksan gelir sanma. Cevher, yere düşmekle değerinden bir şey kaybetmez. 4. VücÖ»dun kim hamir-i myesi hk-i vatandandır Ne gm rh-ı vatanda hak olursa cevr ü mihnetten 4. Vücudun mayasının hamuru, vatan toprağındandır. Vücut, vatan yolunda aziyet ve sıkıntılardan toprak olursa (yani düşerse) ne gam! 5. Muini zlimin dünyada erbb-ı denaettir Köpektir zevk alan, sayyd-ı bi-insfa hizmetten 5. Dünyada zlimin yardımcısı, alçaklardır. İnsafsız avcıya hizmet etmekten zevk alanlar, kşpektir. 6. Hemen bir feyz-i bkî terk eder bir zevk-i fnîye Hayatın kadrini li bilenler, hüsn-i şşhretten 6. Hayatın değerini şşhretin güzelliğinden üstün tutanlar ile geçici zevklere ebedî feyiz tercih edilir. 7. Nedendir halkta tul-i hayata bunca rağbetler Nedir insana bilmem menfaat hıfz-ı emanetten 7. İnsanlarda hayatın uzamasına bunca düşkünlük nedendir; insan, emaneti koruyacağı yerde ondan niçin menfaat bekler 8. Cihnda kendini her ferdden alçak görür ol kim Utanmaz kendi nefsinden de ar eyler melmetten 8. Kişi, dünyada herkesten kendini alçak görür, ayıplanmaktan kaçınır; fakat, kendi nefsinden utanmaz. 9. Felekten intikam almak, demektir ehl-i idrke Edip tezyid-i gayret müstefid olmak nedmetten 9. Akıllı ve bilinçli olanların, yaptıklarından pişman olup çalışmalarını artırması ve bunlardan ders alması, felekten intikam almak demektir. 10. Durup ahkm-ı nusret ittihd-ı kalb-i millette Çıkar sr-ı rahmet, ihtilaf-ı rey-i ümmetten 10. Başarının, üstünlüğün değeri, milletin gşnül birliğinde durur; koruma ve kollama eserleri ise ümmetin düşüncesinin çarpışması ile çıkar. 11. Eder tedvîr-i lem bir mekînin kuvve-i azmi Cihn titrer sebt-ı py-ı erbb-ı metnetten 11. İktidar sahibi bir kişinin azim gücü, dünyanın bir düzene girmesini sağlar; metanet sahibi kişilerin ayaklarını sağlam basması ile cihan titrer. 12. Kaza her feyzini her lütfunu bir vakt için saklar FütÖ»r etme sakın milletteki za'f u betetten 12. Kader, her feyzini, her lütfunu bir zaman için saklar; milletteki gevşeklikten, zayıflıktan sakın korkma! 13. Değildir şîr-i der-zencire tşhmet acz-i akdmı Felekte baht utansın bi-nasib- erbb-ı himmetten 13. Zincire vurulmuş aslana ayaklarının güçsüzlüğü tşhmet değildir; bu dünyada nasipsiz himmet sahiplerinden talih utansın. 14. Ziya dÖ»r ise evc-i rif'atinden iztırridir hicb etsin tabiat yerde kalmış kbiliyetten 14. Işık yüksekliğin doruğundan uzaksa çaresizliktendir; tabiat yerde sürünen kabiliyetten utansın. 15. Biz ol nesl-i kerîm-i dÖ»de-i Osmaniynız kim Muhammerdir serp myemiz hÖ»n-ı hamiyetten 16. Biz, o Osmanlılar boyunun ulu soyundanız; mayamız, bütünüyle şehadet kanıyla karılmıştır. 16. Biz ol l-i himem erbb-ı cidd ü içtihdız kim Cihangirne bir devlet çıkardık bir aşiretten 16. Biz o yüce hamiyetli, çalışkan ve güçlü kişileriz ki bir küçük aşiretten dünyaya hükmeden bir devlet meydana getirdik. 17. Biz ol ulvi-nihdnız ki meydn-ı hamiyette Bize hk-i mezar ehven gelir hk-i mezelletten 17. Biz, o yüce yaratılışlı milletiz ki hamiyet meydanında ayaklar altında toprak olmaktan bize şlüm daha iyi gelir. 18. Ne gm pür teş-i hevl olsa da gavg-yı hürriyet Kaçar mı merd olan bir cn için meydn-ı gayretten 18. Hürriyet mücadelesi, korkulu ateş olsa ne dert; yiğit olan bir insan, gayret meydanından kaçar mı 19. Kemend-i can-güdz-ı ejder-i kahr olsa celldın Müreccahtır yine bin kerre zencîr-i esretten 19. Celldın can yakan kemendi acımasız bir ejder bile olsa, yine bin defa esaret zincirinden daha iyidir. 20. Felek her türlü esbb-ı cefasın toplasın gelsin Dönersem kahbeyim millet yolunda bir azîmetten 21. Felek, her türlü eziyet yollarını toplasın gelsin, millet yolunda hizmetten dönersem *****yim. 21. Anılsın mesleğimde çektiğim cevr ü meşakkatler Ki edn zevki aladır vezretten sadretten 21. Bu yolda çektiğim acılar, sıkıntılar anılsın; bunun en basit zevki bile vezirlikten, sadrazamlıktan daha iyidir, yücedir. 22. Vatan bir bî-vef nzende-i tannza dönmüş kim Ayırmaz sdıkn-ı aşkını lm-ı gurbetten 22. Vatan, bir vefasız alaycı sevgiliye dönmüş, aşkına bağlı olanları gurbet acılarından ayırmıyor. 23. Müberryım rec vü havfden indimde lidir Vazifem menfaatten hakkım agrz-ı hükümetten 23. Korkudan, yalvarma yakarmadan uzağım; benim yanımda görevim menfaatimden, hakkım hükÖ»metin kştü niyetlerinden daha üstündür. 24. Civnmerdn-ı milletle hazer gavgdan ye bidd Erir şemşîr-i zulmün teş-i hÖ»n-i hamiyetten 24. Ey adaletsiz, milletin yiğitleriyle mücadeleden sakın; senin zulmünün kılıcı hamiyet kanının ateşi karşısında erir. 25. Ne mümkün zulm ile bidd ile imh-yı hürriyet Çalış idrki kaldır muktedirsen demiyetten 25. Zulümle, cef ile hürriyeti yok etmek ne mümkün. Gücün varsa çalış, insanlıktan anlayışı kaldır. (Yani insanda anlayış bulundukça hürriyet fikrini kafalarından silmek imkansızdır.) 26. Gönülde cevher-i elmsa benzer cevher-i gayret Ezilmez şiddet-i tazyikten te'sir-i sıkletten 26. Gayret cevheri, gşnülde elmas cevherine benzer. Basıncın şiddeti, ağırlığın tesiriyle ezilmez. 27. Ne efsunkr imişsin ah ey didr-ı hürriyet Esîr-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esretten 27. Ah, ey hürriyetin güzel yüzü, sen ne gözbağcıymışsın. Gerçi esirlikten kurtulduk, (fakat) aşkının esiri olduk. 28. Senindir şimdi cezb-i kalbe kudret setr-i hüsn etme Cemlin ta ebed dÖ»r olmasın enzr-ı ümmetten 28. Gönülleri çekmek kuvveti, şimdi senindir (yani herkesin sevgilisi sensin), güzelliğini gizleme. Güzelliğin, halkın bakışlarından sonuna kadar uzak olmasın. 29. Ne yr-ı cn imişsin ah ey ümmid-i istikbl Cihanı sensin azad eyleyen bin ye's ü mihnetten 29. Ah, ey geleneğin ümidi, ne candan sevgiliymişsin. Dünyayı bin (türlü) keder ve sıkıntıdan kurtaran sensin. 30. Senindir devr-i devlet hükmünü dünyaya infz et Hüd ikblini hıfzeylesin hür türlü fetten 30. Devlet devri senindir (yani, mutluluk çağı gelmiştir), dünyaya sözünü geçir. Allah, bahtlılığını her türlü felaketlerden korusun. 31. Kilb-ı zulme kaldı gezdiğin nzende sahrlar Uyan ey yreli şîr-i jeyn bu hb-ı gafletten Ey yaralı kızgın aslan, senin gezdiğin nazlı sahrlar, zulüm kşpeklerine kaldı. Artık bu gaflet uykusundan uyan. |